Urfa'da sağlık hizmetleri kalitesi yerlerde sürünüyor

İşte o araştırmadan bazı satır başları:

‘’Bölgelere özgü durumu daha anlaşılır kılmak için il verisine bakıldığında, 1000 canlı doğum başına ölen bebek oranının Kilis (25.3), Şanlıurfa (20.1) ve Gaziantep’te (17.2) en yüksek olduğu görülmektedir.

Şanlıurfa, Gaziantep ve Kilis’te 2009 yılından itibaren bebek ölüm hızı incelendiğinde Türkiye üzerinde seyreden ve giderek artan bir trend görülmektedir. Bu durum, sağlık hizmetlerine erişim ve hizmetlerin kalitesi konusuna dikkat çekmektedir.

Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamında, Suriyelilerin sağlık hizmetlerinden ücretsiz bir şekilde yararlanmalarının önü açılmıştır. Devlete ait birinci, ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerinden Türkiye vatandaşları gibi yararlanabilmektedirler. Sağlık, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından bir hak olarak kabul edilmiş ve herkes için erişilebilir, ulaşılabilir, adil ve evrensel olması üzerinde durulmuştur.7 Dolayısıyla, T.C. vatandaşlarına sağlanan evrensel sağlık hizmetinin geçici koruma altındaki Suriyelilere de sunulması önemlidir. Buna karşılık, var olan sağlık hizmetlerinin normal kapasitesinin üzerinde bir nüfusa hizmet etmesi birtakım aksaklıklara neden olabilir. Örneğin, Türkiye’de 10 bin kişi başına düşen hekim sayısı 17’dir.

Türkiye vatandaşı olan nüfusa Suriyeli sığınmacıların da eklenmesiyle 10 bin kişi başına düşen hekim sayısı 16’ya düşmektedir. Suriyeli nüfus dikkate alınmadan sadece adrese dayalı nüfus kayıt verileri temel alınarak 10 bin kişi başına düşen hekim sayısının dağılımı incelendiğinde doğu ve güneydoğu illerinin hekim sıkıntısı çektiği görülmektedir.

Nüfusa oranla hekim sayısındaki azalma ve diğer olumsuzluklar, sağlık merkezlerinde daha uzun bekleme süresinin uzaması, muayene süresinin kısalması, hizmet kalitesinin düşmesi, vb. sonuçlar yaratabilir. Böyle bir durumun oluşması hem yerel halkın hem de Suriyelilerin sağlığını olumsuz etkileme potansiyeline sahiptir. Bebek ölümleri gibi hem kadının hamilelik sürecini hem de doğumdan sonrasını, hem anne hem de bebek sağlığını dikkate almayı gerektiren bir konuda, sağlık hizmetine erişim, yeterli bakım alma, beslenme, vb. faktörler oldukça önemlidir. Bu anlamda, nüfusu Suriye krizi ile birlikte yakın zamanda artan illerin bebek ölüm hızının Türkiye’nin üzerinde bir şekilde seyretmesi bu konuda bir önlem alınmasına işaret etmektedir.

ÖNLEMLER

Suriyeli nüfusun üreme hızı (3.0)9 ve 0-4 yaş arası 363 binden fazla çocuğun Türkiye’de olduğu göz önünde bulundurulduğunda, eğitimlerin kapsamını genişletmenin gerekliliği anlaşılmaktadır. Bu noktada, Suriyeli nüfusa ulaşmada dil sorunu ile karşılaşılması ihtimali oldukça yüksektir. Bu sorunu aşabilmek için çalışma izni kapsamında ilgili bakanlıklardan izin alarak çalışabilen Suriyeli doktor ve öğretmenlerden yararlanmak mümkün olabilir.

Güneydoğu Anadolu’daki bebek ölüm hızının artışı dikkate alındığında, hem yerli hem de sığınmacı nüfusun ihtiyaçları hamilelik boyunca daha kritik bir önem taşımaktadır. Bölgede hâkim olan atmosfer, psikolojik açıdan hamileleri olumsuz etkiliyor olabilir.

Sağlık Bakanlığı’na bağlı Sağlık Otelciliği Birimi, 2013 yılında 85 anne oteli ile 600 yatak olan kapasiteyi 2014 yılında 90 tesise ve 704 yatağa çıkarmıştır.

Sağlık Bakanlığı 2016 Bütçe Sunumuna göre ise 74 ilde 206 sağlık tesisinde toplam 1029 yatak kapasitesiyle anne oteli hizmeti sunulmaktadır.

 Bebek ölüm hızının yüksek olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bu hizmetin mevcut olduğu görülmektedir ancak sayı ve kapasite artışının yapılmasının gerekliği artan bebek ölüm hızından anlaşılmaktadır.

Günümüzde, sağlık hizmetlerine başvuran faydalanıcı sayısındaki artış nedeniyle sığınmacıların yoğunluklu olduğu illerde bebek ölümleriyle daha sık karşılaşır olmak bu konuda somut önlemler almayı gerekli kılmaktadır.

Bu önlemler arasında, sağlık hizmet kapasitesini artırmak; evde bakım imkânlarını genişletmek; sağlık personeli sayısını artırmak; anne sütü ile beslenmeyi teşvik etmek; anne oteli ve gebe okullarının sayılarını veya var olan kapasitelerini artırmak sayılabilir ‘’

Dünyada en çok sığınmacı kabul eden ülkeler arasında ilk sıralarda yer alan Türkiye'de, 5,5 yıllık sürede 180 bin Suriyeli sığınmacı doğum yaptı.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de geçici koruma altına alınan yaklaşık 3 milyon Suriyeliye ücretsiz sağlık hizmeti sunuluyor.  Dünyada en çok sığınmacı kabul eden ülkeler arasında ilk sıralarda yer alan Türkiye'de, 5,5 yıllık sürede 180 bin Suriyeli sığınmacı doğum yaptı.

Şanlıurfa’da gayriresmi rakamlara göre ilimiz genelinde 600 bine yakın Suriyeli ikâmet ediyor. Resmi rakamlar ise 405 bin 511.