Şanlıurfa’da kadınların yüzde 80'ni okuma yazma bilmiyor

Aziz Çiftçi’nin röportajı…

 KADININ eğitimsizliği, emeği karşılığında ücret almaması ya da erkeklere göre daha düşük ücret alması ve sosyal konumunun da düşük olması şiddete uğramasını arttırıyor. Şiddet gören kadının; bedensel ve ruhsal sağlığı da bozuluyor. 

Öyleki, Özgecan Aslan’ın vahşice katli o kadar sarsıcıydı ki, cinayete yönelik tepki toplumun kendine koyduğu barajları yıktı. Kadınlar susmadı, haykırdı; ‘bazı’ erkekler utançlarını dile getirdi. Ama yetmiyor. Bu ülkede kadınlar her gün şiddete maruz kalıyor, tacize tecavüze uğruyor, öldürülüyor.Bizde Kamer vakfı Kadın Danışma Merkezi Şanlıurfa Temsilcisi Gülseren Kaplan ile Vakıf çalışmalarını, kadına şiddeti ve nasıl önleneceği konusunu konuştuk.

 İşte o röportaj

Kamer Vakfı olarak Urfa’da çalışmalarınız nasıl gidiyor?

Kamer 1997’den beri faaliyet gösteren bir dernektir. Urfa’da dahil olmak üzere toplam 23 ilde faaliyet gösteriyor. Eşitlikten yana şiddetsiz bir yaşam olması için çabalıyor. Her yıl biz ortalama 2 bin 500 kadınla yüz yüz yüze görüşüyoruz. Anket çalışmaları yaparak kadın profilini ortaya çıkarıyoruz. Her tarafa gidiyoruz. Özellikle sosyal kültürel ekonomik olarak daha düşük olan yerlere daha çok ağırlık veriyoruz. Orada işte evlilik yaşı, okuma yazma oranı daha sağlıklı çıkarıyoruz. Çünkü her kadın bize gelemiyor. Biz oralara gidiyoruz ve durumu yerinde inceliyoruz.

 Toplantınızda ağırlık konularınız ne oluyor.  Kadınlara ne anlatıyorsunuz?

Görüştüğümüz kadınlara haklarını anlatıyoruz. Erişebilecekleri kurum ve kuruluşları söylüyoruz. Nerden nasıl destek alabileceklerini gösteriyoruz. İş arayanlar oluyor. Onlara yardımcı oluyoruz. Bir nevi yönlendiriyoruz. Bize şiddet görüyorum diye ulaşanlar oluyor. Onlara nere nasıl başvurmaları gerektiğini yardımcı oluyoruz. 

 Urfa’da kadınların okuma-yazma oranı nasıl?

Urfa’da kadınların okuma yazma oranı çok düşük durumda. Bizim her yıl yaptığımız bir çalışma oluyor. İstatistik sonuçlarımız var. Şanlıurfa’da çok acı bir tablo var. Urfalı kadınların yüzde 80’ ne yakını okuma-yazma bilmiyor.

 Şiddet nedir? Sadece dayak atmak mı?

Tabiki hayır. Biz sürekli mahallelere giderek kadınlarla bir araya geliyoruz. Bir toplantı yapıyoruz. Orada ki kadınlara soruyoruz siz şiddet görü yomusunuz?  Diye. Birçok kadın yok görmüyorum diyor. Daha şiddetin ne olduğunu bilmiyor. Kocan dayak atıyor mu dediğimizde de evet tabi illa oluyor diyor. Daha şiddetin ne olduğunu bilmiyor. Şiddetin her türlüsü var. Ekonomik şiddet, psikolojik, şiddet, sözel şiddet var. Yani şiddet sadece dayak değildir.

 Şiddetin ailede ne gibi etkileri oluyor?

Şiddet gören kadın bir zaman sonra travma yaşıyor. Bel ağrısı, baş ağrıları oluyor. Şiddet yapılan evde o evde buluna çocuklarda çok etkileniyor. Herkes dünyaya eşit olarak doğar. Bunu şekillendiren bizleriz, toplum ve çevredir. Erkeğe erkelik rölü yükleniyor. Sen erkeksin ağlamazsın, vuracaksın, kıracaksın vs gibi onun için böyle bir ayrımcılık meydana geliyor. Bu tür şiddet ortaya çıkıyor.

 Hükümetin Kadına şiddeti önleme adına aldığı önlemleri yeterli buluyor musunuz?

Hayır. Yeterli bulmuyoruz. Daha doğrusu bir sürü kanun felan çıkarıldı. Sorun onların uygulanmamasıdır. Kanun çıkarılıyor ama uygulanmıyor. Daha caydırıcı bir ceza olması gerekiyor.

 SIĞINMA EVİ DE ÇOK YETERSİZ KALIYOR

Urfa’da kaç tane kadın sığınma evi var. bunlar yeterli mi? 

Şanlıurfa’da bir tane kadın sığınma evi var. Aslında nüfusu her 100 bini aşan belediyelerde bir tane kadın sığınma evi olması gerekiyor. Mesela Gaziantep’te bu uygulama ve. Çokta mükemmel gidiyor. Bu sığınma evi de çok yetersiz kalıyor.  Tek değil de çok  olması da şartları daha iyi olurdu.

 Yürüttüğünüz bir proje veya çalışma var mı?

Bir farkındalık grup çalışmamız var. Bu da on hafta süren bir programdır. Resmi kurumlardan katılımı sağlıyoruz. Yani bir halk sağlığında, barodan, Valilikten bayan katılımcı istiyoruz. Bir Mahalleden kadınlarla toplanırız. Konuşuruz bilinçlendiriyoruz.

 ÖZGECAN ASLINDA İLK DEĞİLDİ

Mersin’de öldürülen Özgecan cinayetini nasıl değerlendiriyorsunuz?.

 Kadının geldiği çok acı ve vahim bir durumu  gösteriyor. Özgecan aslında ilk değildi. Bu sadece medyada yer aldığı için artık kadın şiddeti basın tarafından biraz gün yüzüne çıktı. Eskiden belki gizli kalıyordu. Özgecan cinayetiyle beraber intiharlar, şiddet vs ama artık şimdi açık ve net bir şekilde ortaya çıkmış oldu. Çok ağır bir ceza alması gerekiyor ama biz idam edilmesine karşıyız.

 Urfa’da kız çocuklarının eğitimi konusunda ne düşünüyorsunuz. Bu konuda bir çalışmanız varmı?

Kız çocukları genelde ya mevsimlik işçi olduğu için gönderilmiyor. Yada kız çocuğu okuyup ta ne olacak mantığı var. Mesela bu kız çocuğunu okula göndermeyenlere ceza var ama uygulanmıyor. Çıkarılan yasa uygulansa belki birazda olsa önüne geçilebilir.