Mevsimlik işçi göçü başladı

Haber: Hasan Ray

Havaların ısınmasıyla birlikte Doğu illerinde Batı illerine doğru işçi göçü başladı. İşçi göçlerinin en çok olduğu illerin başında gelen Şanlıurfa’dan da göçler başladı. Maddi durumları iyi olmadığından dolayı İç Anadolu ve Akdeniz illerine mevsimlik işçi olarak çalışmaya giden Şanlıurfalılar, yollara düşmeye başladı. Göç edenler arasında kadın, yaşlı, çocuklar da var.

Binlercesi yollara düştü

Şanlıurfa’da her yıl binlerce aile yevmiye karşılığı çalışmak için Konya, Kayseri, Ankara, Adana, Afyon gibi iller başta olmak üzere yeniden yollara düşüyor. Günlük kullanacakları eşyalarını kiraladıkları araçlarla önceden gönderen işçiler, kendileri ise sonradan minibüslerle yola çıkıyor. Yola çıkanlar genelde kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte evlerine dönüyor.

Yollarda ölüyorlar

Her minibüse onlarca mevsimlik tarım işçisinin binmesi, her yıl ölümlü kazalara da neden oluyordu. Meydana gelen trafik kazalarında, her yıl yüzlerce mevsimlik tarım işçisi hayatını kaybederken bir o kadarı da ya yaralanıyor, ya da sakat kalıyor. Bu yılda aynı kazaların yaşanmaması için gerekli önlemlerin alınması ve denetimlerin sıklaştırılması bekleniyor.

Okullarına hasret kalıyorlar

Her yıl olduğu gibi bu yılda göçe başlayan ailelerin geleceği olan çocukların eğitimleri de bu göçten darbe yiyor. Özellikle ilkokul çağındaki çocukların zorunlu bir şekilde aileleriyle birlikte göç etmesi, onların geleceğinin kararmasına sebep oluyor. Çocukların, yaşıtları okul okurken onların yollarda, çadırlarda olması geleceklerini karartıyor. Çocukların okuması yerine çadırlarda olması, ülke için de uzun vadeli bir sorun teşkil ediyor.

En çok kadınlar eziliyor

Mevsimlik tarım işçilerinin ana omurgasını oluşturan gurup şüphesiz ki kadınlardır. Sabahın ilk ışıklarından itibaren erkeklerle birlikte tarlada çalışan kadınlar, akşam kaldığı çadırlara dönünce ev işlerine bakıyor. Çocukların bakımı ev işleri derken gece yarısında kadar çalışan kadınlar, işçiler arasında en fazla ezilen gurup oluyor. Bu anlamda özellikle kadınların yaşadığı zorluklar diğerlerine daha fazla.

GAP’ın etkisi büyük

Harran, Suruç, Hilvan, Bozova Ceylanpınar, Akçakale ve Siverek başta olmak üzere çok sayıda büyük ovaya sahip olan GAP’ın başkenti Şanlıurfa’da hala mevsimlik tarım işçilerinin göçünün olması tarımsal politikaların ne kadar zayıf olduğunu gözler önüne seriyor. Özellikle GAP gibi dev bir projenin bitirilememesi ve toprakların suyla buluşturulmaması bu göçlerin devam etmesine neden olan etkenlerin başında geliyor.

Sağlıksız koşullarda yaşıyorlar

Römork, kamyon, traktör gibi açık kasa araçlarda ulaşım ile pamuk ipliğine bağlı bir hayat süren işçiler, naylon, bez, branda tarzı iptidai barınaklarda, çamur ve uygun olmayan alanlarda adeta hayat mücadelesi veriyor. Barınma, beslenme, sağlık ve altyapı gibi olanaklardan yoksun durumda olan mevsimlik gezici tarım işçilerinin sağlıklı suya erişim hakları ve doğru düzgün banyo etme imkânları dahi yok.

Ölüm ve gelişim geriliğine sebep oluyor

Yaşadıkları kötü yaşam koşullarından dolayı yeterli ve dengeli beslenememekten dolayı beslenme bozukluğuna bağlı gelişimsel bozukluk ve hastalıklar yüzünden mevsimlik tarım işçisi ve ailelerinde ölüm ve hastalık sıklığı bir hayli fazla ve bu sıklık oranı gittikçe yükseliyor. Sadece çalışan birer robot muamelesi gören işçilerin, gittikleri alanlarda gördükleri kötü muamele de bunun tuzu biberi oluyor.

Bazen paralarını alamıyorlar

Gittikleri şehirlerde birçok olumsuzlukla karşılaşan mevsimlik tarım işçileri iklim şartları ve hastalık gibi nedenlerle çalışamadığı zamanlarda ücretlerini alamıyor. Günlük yevmiye ile çalışan işçiler çalışmadığı günlerde para alamıyor. Günlük gelirleri dikkate alındığında bir kısmının aylık geliri asgari ücretin altında seyrediyor. Mevsimlik tarım işçileri göç ettikleri yerde işsiz kalabiliyor; bazen de iş sahibinden ücretlerini alamıyor.

İşçi sayısı oldukça fazla

Mevsimlik tarım işçilerin sayıları ise bir hayli fazla. Mevsimlik tarım işçilerinin 2016 yılındaki sayısı 155 Bin 234 olarak kayıtlara geçti. 2016 yılı öncesi yıllarda ise 2014 yılında; 152 bin 434, 2015 yılında; 167 bin 342 olarak kayıtlara geçti. Bunun yanında en çok mevsimlik tarım işçisi göçü alan kent 9 bin 777 işçi ile İzmir, en az mevsimlik tarım işçisi göçü alan kent ise üç işçi ile Hakkâri oldu.