Harran neden Alberobello olmasın?

FARUK DEVECİ/ŞANLIURFA OLAY

 yeni Şanlıurfa Valisi Abdullah Erin’in; ‘Harran’da kümbet şehir oluşturmak gerektiğini düşünüyorum. Bu konuda Valilik olarak burada yürütülen çalışmalara sonuna kadar destek olacağız’ şeklindeki sözlerinden sonra bu konuyu bir kez daha gündeme taşıdı.Tarihi ve kültürel açıdan Alberobello’dan çok daha önemli  olan Harran’ın bakımsız ve pejmürde bir durumda, 21.Yüzyıl Türkiye’sine hiç yakışmadığını vurgulayan Kürkçüoğlu, ‘’İtalya’dan Fazlamız var Eksiğimiz yok’’ derken şu yorumu yaptı:‘'İtalya’da sadece kubbe evlerin olduğu bir yerleşme var. Oysa Harran’da; Kubbe evler, 7 bin yıllık höyük, surlar, sur kapıları, sur içerisinde 2000 yıllık antik kent kalıntıları, Üç katlı iç Kale, İslam Mimarisinin ilk anıtsal eserlerinden ve en zengin taş süslemeli eserlerinden Harran Ulu Camii, Hayat-el Harrani Hazretleri Türbesi var.Yani; yağ var, un var, şeker var. Bunları Helva yapacak bir irade lazım. Kimse para yok demesin. Para var. İrade lazım. HARRAN bu iradeye sahip kurtarıcısını bekliyor.

Neler Yapılabilir?

1. Sur içerisindeki betonarme yapıların ve tarihi kubbe evlerin rölöveleri alınmalı.

2. Betonarme evler yıkılmalı.

3. Kubbe evlerin rölöve-restitüsyon ve restorasyon projeleri hazırlanmalı.

4. Eski fotoğraflara dayanılarak yıkılan kubbe evler projeye dahil edilmeli ve tamamlanmalı.

5. Kubbe evlere verilecek fonksiyonlara (Otel-motel-Restoran-Kafeterya- alışveriş yeri v.b.) göre projeler hazırlanmalı.

6. Arkeolojik zemine müdahale edilmeden Kubbe evler çevresinin düzenlemesi yapılmalı. (Çiçek-çim-aydınlatma-fıskiye v.b.)

7. Harran İç Kalesi’nin turizme yönelik değerlendirilebilecek mekânları tespit edilmeli ve bu mekânlar Müze-Kütüphane v.b kültürel fonksiyonlarla projelendirilmeli. (Harran kazılarında bulunan tarihi eserler kalede uygun bir mekânın müzeye dönüştürülmesi ile sergilenebilir).

8. Bu Konuda Harran Kazıları Başkanı, Harran Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof.Dr. Mehmet Önal ile görüşünden yararlanılabilir.

9. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü-Şanlıurfa Valiliği- Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi, Harran Kaymakamlığı projenin paydaşları olabilirler.

10. Proje için Başbakanlıktan, Kültür ve Turizm Bakanlığından ve Karacadağ Kalkınma Ajansı’ndan destek alınabilir.

HARRAN Koruma Amaçlı İmar Planı çerçevesinde ve yukarıdaki öneriler ışığında hazırlanacak olan proje, Şanlıurfa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun onamasından sonra uygulamaya geçirilmelidir.

Bunun sonucunda İtalya’daki Turilli Evleri benzeri duruma getirilecek olan HARRAN, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne kolayca alınabilecek ve Dünyanın gözdesi bir Turizm Merkezi olacaktır.

Bu Projeyi başarmak zorundayız.''

Trulli evleri, 14. yüzyıla kadar uzayan bir geçmişe sahip. İtalya’nın güneyinde, çizmenin topuğuna kadar uzayan Puglia Bölgesinde yaygın olarak görülen bu evler oldukça ilgimi çekmişti. Her ne kadar Anadolu coğrafyasında sık görülen kümbet veya Harran evleri mimarisine benzese de, gerek yapılma tekniği gerekse kullanım açısından oldukça farklılar.