DSİ genel müdürü açıkladı

2017, son 44 yılın en kurak dönemi olarak kabul ediliyor.

Son 15 yılda inşa edilen baraj ve göletler vatandaşların kuraklıktan daha az etkilenmesini sağladı.

DSİ tarafından 2003 yılına kadar 276 adet baraj inşa edilerek işletmeye alınmıştı. 2003-2017 yılları arasında 508 adet baraj tamamlandı. 2023 yılı sonuna kadar 727 adet barajın tamamlanması hedefleniyor.

''32 milyar TL zirai gelir artışı sağlandı''

DSİ Genel Müdürü Murat ACU, 2003 yılı başında toplam sulanabilir alan 48 milyon dekar iken, son 15 yılda 17 milyon dekar arazinin sulamaya açıldığını bildirdi. Acu, şunları kaydetti:

''Ülkemizde toplam 85 milyon dekar sulanabilir zirai arazinin 65 milyon dekarı sulamaya açılarak çiftçilerimize 32 milyar TL zirai gelir artışı sağlandı.

Sulu tarıma geçiş başta tarım sektörüne hizmet sunmakla birlikte diğer sektörlere de itici bir güç olmaktadır. Ziraat ile beraber gübreci, nakliyeci ve işçi olmak üzere ziraate dayalı sanayiye ve hizmet sektörüne de (lojistik, ticaret vs. gibi) önemli katkılar sağlanmış, tarım bu sektörlerin lokomotifi haline gelmiştir.

Örneğin sulamanın ilk yıllarında (Şanlıurfa'da) traktör sayısı 13.022 iken, sulama ile birlikte makinalı tarıma ilgi artmış olup, sulama sonrası proje alanında zirai üretimde mekanizasyon düzeyi oldukça ilerlediği görülmüştür.

2017 yılında 18.265 adet traktör bulunmaktadır. Traktör sayısınca da diğer tarım alet ve makinaları da mevcuttur. Traktör ekipmanları, ilaç ve gübre atma makineleri, çapa makineleri hemen hemen her köyde bulunmaktadır. Suni gübre ve zirai ilaç kullanımı konusunda da bölgemizde artan sulama alanına bağlı olarak da yeterli düzeye ulaşmıştır.

Sulama ve sulamanın etkisiyle daha etkin ve yoğun teknoloji kullanımı, uygulanan tarım tekniği ve kültürel uygulamaların etkisiyle tarımda sağlanan verim artışları, üretim deseninin çeşitlenmesi, çiftçi gelirlerinde doğrudan ve dolaylı artışa sebep olmaktadır. Bu durum bir yandan kırsal kalkınmanın hedeflerinden olan yoksulluğun azaltılması gayesine hizmet etmekte; bir taraftan da hayat kalitesini yükselttiği için göçü önlemektedir.

Sulamada yüzde 74'lük tasarruf hedefleniyor

Ülkemizdeki suyun  40 milyar m3'ünü (%74) sulamada,- 7 milyar m3'ünü (%13) içme-kullanma suyu, - 7 milyar m3'ünü (%13) sanayi suyu ihtiyacını karşılamada kullanılmaktadır. Basınçlı borulu şebekelerin yapımının artırılması ve klasik yöntemlerle sulama yapılan eski sulamaların rehabilite edilmesi ile sulamada kullanılan %74'lük su oranının düşürülmesini hedeflemekteyiz.

Sulamada Önceliğimiz 5 Yıldızlı Projeler

Sulama projelerinde önceliğimiz 5 Yıldızlı Projelerdir.

DSİ tarafından ''Yatırım Programına'' teklif edilecek aday sulama projelerinde;

- Çiftçilerin sulama talebinin olması,

 -Arazinin verimli olması,

 -Su kaynağının (baraj veya gölet) hazır olması,

 -Cazibe sulaması yapılabilmesi,

 -Toplulaştırmanın yapılabilir olması gibi kriterlere göre değerlendirildiğini belirterek, bu kıstasların tamamını sağlayan projelere, “5 Yıldızlı Sulama Projeleri” adını vermekteyiz. '

6 milyonluk ilave istihdam

DSİ tarafından geliştirilen sulama projeleriyle zirai sektörde 6,5 milyon kişiye ilave istihdam imkanı sağlanmıştır. Bu sayı dikkate alındığında, DSİ projelerinin takriben 18 milyon kişinin geçiminin sağlanmasına doğrudan veya dolaylı rol oynadığı ortaya çıkmaktadır. Sulama ve sulamanın etkisiyle daha etkin ve yoğun teknoloji kullanımı, uygulanan zirai teknik ve kültürel uygulamaların etkisiyle tarımda sağlanan verim artışları, üretim deseninin çeşitlenmesi, çiftçi gelirlerinde doğrudan ve dolaylı artışa sebep olmaktadır. Bu durum bir yandan kırsal kalkınmanın hedeflerinden olan yoksulluğun azaltılması gayesine hizmet etmekte; bir taraftan da hayat kalitesini yükselttiği için göçü önlemektedir.

DSİ tarafından geliştirilen sulamalar ürün çeşitliliğini de arttırmaktadır. Sulanan alandaki bitki desenindeki gelişmeler incelendiğinde en dikkati çekici nokta, sulamadan önce kuru tarım yapılan alanlarda hububat ağırlıklı ekim yapılırken, sulamadan sonra ürün çeşitliliği meydana gelmesidir. Son yıl verilerine göre, DSİ tarafından geliştirilen sulamalarda bitki deseni; %15 pamuk, %19 hububat, %23 mısır, %7 şekerpancarı, %6 sebze, %1 bakliyat, %6 meyve, %3 narenciye, %3 ayçiçeği, %4 yem bitkisi, %3 bağ ve %10 diğer ürünler şeklinde gelişmiştir.

DSİ tarafından işletmeye açılan sulamalarda üretim değeri sulamadan önceki duruma göre 6 kat artmıştır.

Klasik Sulama Sistemleri Terk Ediliyor

Artık Klasik Sulama Sistemleri terk edilmektedir.  DSİ'ce geliştirilen sulama sistemlerinin mevcut yapısına bakıldığında %35 klasik sistem, %40 kanalet, % 25 borulu kapalı sistem uygulandığını görülüyor. Bu oranın bütün sulama projelerinde, etkin bir sulama yönetiminin ve önemli miktarlarda su tasarrufunun sağlanması maksadıyla yeni yapılacak projeler ve eski sulama sistemlerinin rehabilitasyonu ile % 45-50 seviyelerine ulaşmasını öngörüyoruz.

Bu politika kapsamında ülkemizde borulu sulama sisteminin kullanıldığı alanlar 2009 yılında 278 bin hektar iken 2017 yılında yaklaşık 1 milyon hektara yaklaştı. Yeni yapılan sulama projelerinde borulu su dağıtım şebekesi yoğun bir şekilde kullanılıyor. Yatırım programında olan sulama projeleri tekrar gözden geçirilerek, mümkün olan açık sulama sistemleri, kapalı sulama şebekelerine dönüştürülüyor. Bu sistemlere geçmek isteyen çiftçilere kolaylıklar sağlanmaktadır.

Hedef; 5 Yıldızlı Projeler ile Sulamada Destan Yazmak

Hedefimiz 2023 yılına kadar; 85 milyon dekar olan ekonomik sulanabilir arazilerimizin tamamını sulamaya açmak, % 25 olan borulu sistem oranını; 2019 yılında %36, 2023 yılında %49 seviyesine çıkarmaktır. Bu bağlamda bütçe imkânları doğrultusunda, işletmeye açılmış açık sistem sulamaların kapalı sisteme rehabilitasyonları yapılmaktadır.

Sulama projeleri ile kırsaldaki göçün önlenerek vatandaşın yerinde istihdamı sağlanacak, tarım ve hayvancılığın gelişmesine katkı sağlanacak, gelir artışı elde edilecek, Ülkenin mevcut depolama kapasitesinin arttırılması ile küresel iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin azaltılması sağlanacak, yeraltı suyu potansiyeli emniyetli rezervde tutulacak, yeraltı suyundan pompajlı sulamaların cazibeli sulamaya dönüştürülmesi neticesinde enerji tasarrufu sağlanarak üretim maliyeti düşürülecek, taşkın zararları ve toprak erozyonu önlenecektir''