Şanlıurfa'nın Eyyübiye ilçesinde bulunan Balıklıgöl Platosu içerisinde yer alan kentin en önemli camilerinden Halil-ül Rahman Cami, yerel halk tarafından 'Döşeme Cami' olarak bilinir.
Halil-ül Rahman Cami, Balıklıgöl'ün hemen yanında bulunur.
Rivayete göre Hz. İbrahim, Nemrut ve halkının taptığı putlarla mücadele etmeye, onları kırıp parçalamaya başlayınca Nemrut tarafından bugünkü Urfa Kalesi'nin bulunduğu tepeden ateşe atıldı.
O anda Allah tarafından ateşe "Ey ateş İbrahim üzerine serin ve selamet ol" emri verildi ve ateş su, odunlar ise balık oldu.
Hz. İbrahim salimen bir gül bahçesinin içine düştü.
İşte Hz. İbrahim'in düştüğü yer Halil-ül Rahman Cami'nin bulunduğu yer olarak rivayet edilir.
Caminin batı cephesinde altı satırlık bir kitabe yer alır.
Bu kitabede şu ifadeler yer alır:
"Hz. İbrahim (a.s.) ateşe atıldığında düştüğü makam.
Hz. İbrahim (a.s.) Nemrut ve halkının taptığı putlarla mücadele etmeye onları kırıp parçalamaya başlayınca Nemrut tarafından bugunkü kalenin bulunduğu tepeden ateşe atıldı (M.Ö.)
Allah (c.c.) tarafından ateşe:
Ey ateş İbrahim üzerine serin ve selamet ol (Kur'an-ı Kerim Enbiya Suresi Ayet 69) emri verilince ; rivayete göre ateş su, odunlar da balık oldu. Hz. İbrahim (a.s) salimen bir gül bahçesinin içine düştü."
HALİL-ÜL RAHMAN CAMİ TARİHİ
M.S. 504 tarihinde Rahip Urbisyus tarafından Hz. İsa Peygamber'in annesi Hz. Meryem adına bir kilise inşa ettirildi.
Meryem Ana Kilisesi olarak kayıtlara geçen bu kilise, Abbasi Halifesi Me'mun döneminde (813-833) camiye çevrildi.
Minaresi, Selahattin Eyyubi'nin yeğeni El Melik'ül Eşref Muzafferüddin Musa tarafından 1211–1212 yıllarında onarıldı.
Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566) döneminde restore edildi ve 1810 yılında kapsamlı bir onarım gördü.
Evliya Çelebi'nin 'Seyahatnamesi'nde "İbrahim Halil Tekkesi" olarak da geçmektedir.
Kaynak: "Kültür ve İnançlar Diyarı Şanlıurfa" Şanlıurfa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları Şehir Kitaplığı Dizisi:26
Selçuklu motifleriyle işlenen ve kesme taştan yapılmış, dikdörtgen planlı ibadet mekanının ortasındaki dört payenin taşıdığı kubbe ile üzeri kaplanan caminin sekiz çapraz tonozlu mihrap duvarına paralel bir yapısı vardır.
Halil-ül Rahman Caminin iç mekanı sadece kireçle sıvanmış ve süslemeye yer verilmemiştir.
Halil-ül Rahman Cami, Hz. İbrahim’in ateşe atıldığında düştüğü yer olarak ziyaret edilmekte ve buradaki doğal su kaynağının şifalı olduğuna inanılmaktadır.
Her dönem yoğun ziyaret olarak ilgi gören Halil-ül Rahman Camii görülmeye değer bir tarihi camidir.